Op een zonnige avond op 7 september is onze reis begonnen met een bijeenkomst in “de Ommuurde Tuin” te Renkum. Zeventig inwoners van het gebied in leeftijden variërend van zeven weken tot zeventig jaar oud kwamen samen. Studenten, boeren, kunstenaars, ondernemers, beleidsmakers, activisten en onderzoekers met verschillende culturele achtergronden. Ondanks de verschillen hadden ze iets gemeen: hun verbinding met het stroomgebied Zuid-Veluwe.
Onze gezamenlijke reis start hier. Een reis waarin we op zoek gaan naar vormen van bio-cultureel herstel en voedselsoevereiniteit, waarbij we ons verbinden met elkaar, de omgeving, het verleden en de toekomst. Voortbouwend op de rijkdom aan initiatieven, kennis en ervaring in ons gebied gaan we dieper wortelen in het stroomgebied Zuid-Veluwe.
Wat is bio-cultureel herstel van ons stroomgebied?
Bio-cultureel herstel is het proces dat zich richt op het herstel van ecosystemen en de culturele relatie met een plaats. In het stroomgebied Zuid-Veluwe blazen we nieuw leven in onze culturen én in het land waarmee we onlosmakelijk verbonden zijn.
Als een van de vier geselecteerde initiatieven onder de EU Shared Green Deal werken we aan drie in elkaar vloeiende bewegingen die bijdragen aan bio-cultureel herstel:
-
- De identiteit van (en de droom voor) het stroomgebied collectief te herkennen.
- Regeneratieve culturen creëren op basis van agro-ecologische principes, die in dienst staan van de huidige en toekomstige inwoners van het stroomgebied.
- De synergie vergroten tussen ecologie en economie, onder meer door het verbinden van ecologische boeren, ondernemers, ambachtslieden en andere burgers, waaronder de leden van agroecologische vereniging StreekWaar.
Ons gebied en onze dromen
Deelnemers deelden wat ze zo bijzonder vinden aan ons stroomgebied en wat hun droom is voor het gebied. We hoorden bijvoorbeeld:
“Ik wens dat het bodem- en watersysteem gezond en veerkrachtig is en als volwaardige partner wordt meegenomen in de transitie.”
“Ik droom van een meer collectieve verbinding op een diepere laag, met elkaar en met de natuur. Dat de magie en levenskracht waar je je mee kan verbinden hier, meer door ons heen mag stromen, op een bewuste manier.”
“Bijzonder aan het stroomgebied vind ik de natuur en het landschap, het culturele verleden, de multiculturele gelaagdheid, de vele lokale agroecologische initiatieven.”
“Dit gebied is gekenmerkt door verschillende landschappen en een rijkdom aan initiatieven die het gehele gebied, en erbuiten, gezonder en eerlijker willen maken. Dit vind ik ontzettend hoopgevend en inspirerend, daarom wil ik ook in dit gebied mijn steentje bijdragen.”
“Ik vind de natuur hier zo geweldig, zo krachtig en divers, de rivier en haar oevers, de velden, de bossen, het beekdal. De bossen en de rivier vooral zijn voor ons echt een ‘sanctuary’. De mooie initiatieven en culturele evenementen die hier ontkiemen.”
Op basis van de bijdragen van deelnemers maakte Fardou Huitink een gedicht.
Onze droom voor het Stroomgebied Zuid-Veluwe
Dat er plekken zijn waar het mag overstromen
Van diversiteit, rijkdom en voedend water
Een hoge dichtheid van idealisten en vernieuwers
Maar ook relatieve stilte
Hij zei: “wat is het hier lief”
Zo krachtig en divers
De rivier, de beken en hun oevers
De verbinding die ze brengen
Wanneer mens en stroomgebied elkaar begrijpen
En de kinderen van haar leren
Als wij voelen dat we samen met dit gebied leven
Ligt de toekomst van overvloed hier
Het oogsten van verhalen
We luisterden naar de verhalen van zes inwoners uit ons stroomgebied. Dat deden we met ons hoofd, ons hart en onze wil. We luisterden naar elementen van de geschiedenis, kwaliteiten van het gebied, uitdagingen en oplossingen, en signalen voor de toekomst. De oogst van de verhalen vind je hier.
Transitiemodel
De oogst van de verhalen zal verwerkt worden in een zogenaamde X-curve, een transitiemodel van onze partner DRIFT (onderzoeksinstituut voor duurzaamheidstransities). Dit model gebruiken we om een beeld te krijgen van waar we nu zijn in het transitieproces naar voedselsoevereiniteit en biocultureel herstel. Dit kunnen wij gebruiken om te destilleren welke processen zorgen voor opbouw en welke voor afbraak. Welke initiatieven en experimenten dragen al bij en willen we optimaliseren en stabiliseren? Welke processen zouden juist moeten verdwijnen of zitten ons in de weg om ons doel te bereiken? Dit model wordt binnenkort op deze plek gedeeld.
Hoe nu verder?
Een tweede bijeenkomst zal in december 2023 plaatsvinden met het thema “visioning”. Hierin gaan wij aan de hand van het verleden samen kijken naar de toekomst. Wat is onze collectieve droom voor ons stroomgebied? Hoe ziet onze ideale toekomst eruit? Hoe zijn we dan geworteld en hoe verhouden we ons tot het land en ons voedsel? Wat is daarvoor nodig?
We gaan diep in het verleden van het stroomgebied kijken en naar de culturen die daar zijn ontstaan. Dan kunnen we vervolgens ook ver vooruitblikken naar de toekomst en de culturen die we voor ons zien.
Houd onze sociale media in de gaten voor de updates: instagram en linkedin.